Wat is blockchain?

De blockchain is de stille motor achter een cryptocurrency. Verstuur je een transactie, dan merk je nauwelijks wat er onder die motorkap gebeurt. En toch is die techniek belangrijk - zonder blockchain geen cryptocurrency.

Eigenlijk hetzelfde als bij het internet. Denk je dan ook aan het Transmission Control Protocol en het Internetprotocol (TC/IP)? Nee, je wil gewoon geinige kattenfilmpjes kijken. En toch zou je dat zonder TC/IP niet kunnen doen.

Simpelweg is de blockchain een digitaal grootboek waarin transacties en andere informatie wordt opgeslagen. In een blockchain wordt informatie gebundeld in blokken en aan elkaar gekoppeld aan een keten. Zie het als een lange goederentrein, maar dan een die rijdt op de rails van het internet.

Hoe werkt blockchain?

We zouden willen dat we je dat in een zin konden uitleggen. Maar helaas! Ga er daarom maar even lekker voor zitten en pak er een theetje bij, dan leggen we je het haarfijn uit.

Voor het gemak knippen we het woord blockchain in tweeën.

Eerst het woord ‘block’. Op de blockchain vind je alle vorige transacties. Die transacties staan niet zomaar willekeurig door elkaar. Ze zijn gebundeld in blokken en op volgorde gesorteerd, van oud naar nieuw.

En de chain? De blokken worden door middel van cryptografie vastgemaakt aan een keten. Op die manier is elk blok met elkaar verbonden. In een nieuw blok staat ook versleutelde informatie van het blok daarvoor. En dat blok heeft weer versleutelde informatie van het blok wat daar weer voor komt.

Dat maakt een blockchain ook moeilijk te hacken. Wil je informatie uit 2015 veranderen? Dan moet je alle blokken die daarna aan de keten zijn toegevoegd ook aanpassen. En die hele keten, die staat op duizenden computers, verspreid over de hele wereld. Je kan dus niet zomaar informatie uit een blockchain veranderen. Wel zo veilig!

Welke soorten blockchains bestaan er?

Even een throwback naar 2017. Crypto was booming, maar de kranten stonden vooral vol met.. jawel: blockchain. Blockchain gaat het helemaal worden!

Maar kan je dat wel zo zeggen? Moeilijk. Want er bestaan heel veel verschillende soorten blockchains. En iedere blockchain heeft weer andere eigenschappen. Er is dus niet iets als ‘de blockchain’. Fans van een bepaalde crypto beweren vaak dat hun versie van de blockchain de beste is. Maar bekijk je het objectief? Dan ligt het er maar net aan wat je het belangrijkst vindt. Leg je bijvoorbeeld de nadruk op snelheid of veiligheid?

Hieronder leggen we je uit op welke manieren manieren de ene blockchain van de andere kan verschillen. Let's go!

Mag iedereen de blockchain inzien?

De blockchain van bitcoin kan door iedereen worden bekeken. Je kan van ieder adres zien wat het saldo is en elke transactie in elk blok inzien.

Maar dat ligt anders bij andere chains. Sommige blockchains zijn gesloten, en met een goede reden. Wil je patienteninformatie opslaan in een blockchain? Dan is het wenselijk dat alleen artsen en bevoegden deze informatie kunnen inzien. Je wil namelijk niet dat je nieuwe vlam kan zien hoeveel wratten je hebt laten aanstippen.

Mag iedereen transacties controleren?

Bij bitcoin mag iedereen aansluiten om transacties te controleren. Als je een computer hebt met een stabiele internetverbinding kan je al meedoen.

Dit is ook anders bij sommige andere blockchains. Bij sommige ketens heb je toestemming nodig om deel te nemen aan het netwerk. Blockchain in de logistiek is hier een goed voorbeeld van. Daar kunnen alleen leveranciers en belanghebbenden informatie controleren en wijzigen.

Wat is de tijd tussen twee blokken in?

Een ander belangrijk verschil is de tijd tussen blokken in. Bij Bitcoin duurt het gemiddeld tien minuten om een blok met transacties toe te voegen aan de blockchain. Bij Ethereum is die tussentijd slechts vijftien seconden.

Hoe worden blokken gecontroleerd?

Nu wordt het technisch, maar dit is wel het belangrijkste aspect van blockchain. De manier waarop transacties worden gecontroleerd kan namelijk ook verschillen.

Bij bitcoin gebeurt dat door middel van Proof of Work. Deelnemers aan het netwerk zetten hun computerkracht in om blokken toe te voegen aan de blockchain. Of gewoon in het Nederlands: op die manier bewijzen zij dat ze werk hebben geleverd.

In plaats van een sticker met een duimpje erop krijgen zij daar bitcoin voor terug. Daar kunnen zij de energierekening mee betalen.

Er bestaan ook blockchains met een ander mechanisme. Bij Proof of Stake mag iemand een blok toevoegen wanneer hij bewijs kan leveren dat hij veel coins in bezit heeft. Ethereum wil bijvoorbeeld de overstap maken van Proof of Work naar Proof of Stake.

De ene blockchain is de andere niet

Zo zie je maar: iedere blockchain verschilt! De ene zal meer nadruk leggen op veiligheid, terwijl voor de ander snelheid belangrijker is. Ook kan een blockchain verschillen in (de)centraliteit: de mate waarin je iets mag inzien of veranderen.